Bartın Valiliği’nden yapılan açıklamada ‘Kış Mevsimine Yönelik Tedbirler (Genel Emir)’ başlığı altında açıklanan kararlarda yoğun kar yağışı ve don, sel ve su taşkını, fırtına kapsamlı meteorolojik uyarılarda, beklenen olayların öncesinde, sırasında ve sonrasında muhtemel can ve mal zararlarının önlenmesi/azaltılması, müdahale çalışmalarının daha etkin ve verimli yapılabilmesi hedeflendi.

Yayımlanan Genel Emir’de şu ifadelere yer verildi:

        Kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; başta can ve mal emniyetini sağlayarak hayatın her alanında kamu düzeninin tesisine yönelik her türlü tedbiri almak devletimizin asli görev ve sorumluluklarındandır.

        5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 9. maddesinin (ç) fıkrasında valilerin görevleri arasında “Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve diğer mevzuatın verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan ederler" hükmü bulunmaktadır.
        5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11. maddesinin (c) fıkrasında “İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir.
        Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66’ncı madde hükmü uygulanır” denilmektedir.
        Anılan Kanunun 66’ncı maddesinde; “İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülkiye amirleri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahallî mülkî amir tarafından Kabahatler Kanununun 32’nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır...” hükmü bulunmaktadır.
        Ülkemiz, gerek doğa ve insan kaynaklı afetler açısından, gerekse diğer afetler yönünden tehlikeye maruz bir coğrafyada yer almaktadır, Bu afetler, insan ve çevre üzerinde olumsuz etkilere, maddi ve ekonomik kayıplara yol açabildiği gibi, sosyal, ekonomik ve toplumsal yaşamı kesintiye uğratabilmekte, kalkınmayı da olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
        Bu kapsamda, yerleşim birimlerinde genel hayatı etkileyeceği ve kurumlar arası koordinasyonu gerektirebileceği değerlendirilen yoğun kar yağışı ve don, sel ve su taşkını, fırtına kapsamlı meteorolojik uyarılarda, beklenen olayların öncesinde, sırasında ve sonrasında muhtemel can ve mal zararlarının önlenmesi/azaltılması, müdahale çalışmalarının daha etkin ve verimli yapılabilmesi amacıyla;
 

Olası bir afet öncesinde alınacak tedbirler

        Afet ve Acil Durum Öncesinde Yapılması Gereken Hususlar;
1-Önceki yıllarda meydana gelen olaylar göz önüne alınarak, özel önlem alınması gereken ulaştırma ve alt yapı tesisleri, yerleşim yerleri ve benzeri etkilenebilecek alanların belirlenmesi, alınan tedbirlerin ve hazırlıkların yeniden değerlendirilmesi,
        2-Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) kapsamında ana çözüm ortağı kurum ve kuruluşların planlarında görevli personele, afet öncesi, sırası ve sonrasında yapmaları gereken iş ve işlemler hakkında düzenli olarak eğitim verilmesine,
        3-Afet ve acil durumlarda görev alan personellere kurumları tarafından gerekli iş güvenliği eğitimlerinin verilmesine,
        4-Ana çözüm ortakları tarafından hazırlanan planlarda görevli personellerin değişmesi (emeklilik, tayin, ölüm vb.) halinde vakit kaybetmeden yeni görevlendirmelerin yapılarak devir teslim tutanaklarının tebliğ edilmesine,
       

Vatandaşlar bilgilendirilecek

 5-Bartın Meteoroloji Müdürlüğünce anlık hava tahmin bültenlerinin ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilmesine, gerektiğinde kurumlarca Meteoroloji Genel Müdürlüğüne ait www.mgm.gov.tr internet adresinden hava durumu ile ilgili bilgilerin takip edilerek gerekli tedbirlerin alınmasına, ani hava olaylarına karşı balıkçıların kısa mesajlarla bilgilendirilmesine, zirai don riskine ve soba zehirlenmelerine karşı Meteoroloji Müdürlüğü, Tarım ve Orman İl-İlçe Müdürlükleri, Belediye Başkanlıkları, görsel ve sosyal medya aracılığı ile çiftçilerimizin ve halkın bilgilendirilmesine,
        6-Su sayaçları, musluk ve su pompalarının donmaya karşı korunması için il, ilçe, belde belediye başkanlıklarınca vatandaşlara uygun iletişim araçlarıyla uyarı yapılmasına,
        7-Ani hava olaylarının (fırtına, aşırı yağış vs.) Meteoroloji Müdürlüğü tarafından İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne bildirilmesi sonrası toplu SMS sistemi kullanılarak tüm kamu kurum ve kuruluş temsilcileri ile muhtarlara, balıkçılara ve sivil toplum kuruluşlarına uyarıda bulunulmasına,
        8-Kış lastiği olmayan, zincirsiz, takozsuz ve çekme halatsızaraçların trafiğe çıkmaması, don ve soba zehirlenmelerine karşı uyarılar, vatandaşlarımızın kış şartlarında nasıl araç kullanacaklarını anlatan görseller, trafikte karşılaşılabilecek riskler, trafik kazalarının nedenleri ve meydana geldiği yerler ile ulaşımın geçici bir süre ile kapanması ihtimaline karşı vatandaşlarımızın gıda ve yakıt ihtiyacı bakımından tedbirli olmaları, kat kaloriferi kullanan vatandaşların enerji kesintisi ihtimaline karşı sobalarını kurarak hazır bekletmeleri gibi yapılacak uyarı ve tedbirlerin il Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü ve yerel yönetimlerce yazılı/görsel basın ile birlikte sosyal medya aracılığıyla duyurulmasına,
        9-Şehir içi ve şehirler arası “alternatif güzergâhların” önceden belirlenerek kamuoyuna duyurulmasına, olumsuz hava koşulları nedeniyle karayolunun trafiğe kapanması ve trafik akımının yoğunlaşması halinde taşıt trafiğinin belirlenen alternatif güzergâhlara yönlendirilmesine,
        10-Trafik akım yoğunluğu ve tıkanmaların önüne geçebilmek ve toplu taşımaya özendirmek amacıyla halkın toplu taşıma vasıtalarından yararlanmalarının tavsiye edilmesine,
        11-İlçe Kaymakamlıklarınca kış tedbirleri ile ilgili yapılacak toplantılarda ilçeye has dikkat edilecek hususların belirlenmesi ve ayrıca asılsız ihbarlar nedeniyle müdahale çalışmalarının sekteye uğramaması için muhtarlar vasıtasıyla vatandaşların bilgilendirilmesinin sağlanmasına,
        12-“Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” ile kış lastiği zorunluluğu, kullanım şartları ve denetimlere ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş olup bu kapsamda ülkemizde tescil edilmiş olsun veya olmasın şehirlerarası karayollarında yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan taşıtlarda, 1 Aralık 2023 ile 1 Nisan 2024 tarihleri arasında kış lastiği kullanma zorunluluğuna uyulması ve buna yönelik denetimlerin artırılmasına,
 

Kış lastiği uygulamasına sıkı denetim

        13-2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na, “Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu” başlıklı 65/A maddesi eklenmiş olup idari para cezalarının bu maddeye göre düzenlenmesi, terminal/otogar giriş ve çıkışları başta olmak üzere mevzuatta belirtilen veya Valiliklerce karar alınan araçların, yapılan tüm kontrollerde “KIŞ LASTİĞİ”bakımından da denetlenmesine,
        14-Kar yağışının yoğun olarak yaşandığı bölgeler ve günlerde İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı ekiplerince yük taşıyan araçlara yönelik denetimlerin arttırılmasına, araçlarında gerekli tedbirleri almayan sürücülerin yol kullanımlarına kesinlikle izin verilmemesine,
        15-Karayolları 15. Bölge Müdürlüğü, İl Özel İdaresi ve tüm Belediyelerce yol yapım ve onarım çalışması yapılan güzergâhlarda banket işaretlemelerinin yeniden kontrol edilerek, uyarıcı özellikte işaretlemeler kullanılması ve buzlanma riski bulunan güzergahlarda uygun zaman aralıkları ile yol tuzlama çalışması yapılmasına, ilgili idarelerce yeterli miktarda tuz stokunun bulundurulmasına,
        16-Gerek Belediyeler gerekse Karayolları ile İl Özel İdaresince, sorumluluk alanlarında yürütülen çalışmalarda yoğun yağışlardan kaynaklı can ve mal kayıplarına meydan verilmemesi için yol, köprü ve menfez gibi yapım işlerinin usulü dairesinde yapılması ve bu doğrultuda gerekli tedbirlerin ivedilikle alınmasına;
        17-Şiddetli yağışların ulaşımı ve yerleşim yerlerini olumsuz etkilememesi ve maddi hasarlar ile can kaybına sebebiyet vermemesi için Belediyelerin sorumluluk alanlarındaki akarsu ve dere yatakları ile yol, köprü ve menfezlerin etrafındaki yıkık, dökük ve sökülmüş ağaçların temizlenmesine,
        18-DSİ 233. Şube Müdürlüğünce kış şartlarında oluşabilecek taşkın risklerini minimuma indirmek için Belediye sınırları dışında kalan köprü, menfez ve dere yataklarının temizliğinin yapılmasına,
        19-İl Özel İdaresi tarafından ilçelerdeki yakıt hazırlıklarına bir an önce başlanmasına ve en kısa sürede tamamlanmasına,
 

Ekipler seferber edilecek        

20-Karayolları 15.Bölge Müdürlüğü, İl Özel İdaresi ve Belediyelerce yol yapım ve onarım çalışması yapılan güzergahlarda banket işaretlemelerinin yeniden kontrol edilerek, uyarıcı özellikte işaretlemeler kullanılması ve buzlanma riski bulunan güzergahlarda uygun  zaman aralıkları ile yol tuzlama çalışması yapılmasına, ilgili idarelerce yeterli miktarda tuz stokunun bulundurulmasına,
        21-Kurumlarca iş makinası, ekip ve çalışanların meteorolojik uyarılara istinaden ihtiyaç olan yerlerde konuşlandırılmasına,
        22-İlimiz genelinde kronik rahatsızlığı olan vatandaşların sorumluluk bölgelerindeki sağlık kuruluşları tarafından önceden tespitlerinin yapılarak (diyaliz hastaları, doğum hastaları vb.) beklenen afet veya acil durum öncesinde gerekli tedbirlerin alınmasına, konunun resmi ve özel sağlık kuruluşlarına İl Sağlık Müdürlüğünce bildirilerek bu konuda koordinasyonun sağlanmasına,
        23-Uzun süreli elektrik kesintisi durumlarında haberleşmenin aksayabileceği (cep telefonu şarjı, GSM operatörlerinin enerjisiz kalması) ve bu nedenle hastaların mağduriyet yaşayabileceği (sağlık için kullanılan cihazların çalışmaması) düşünülerek enerji ve haberleşmenin devamlılığının sağlanması amacıyla ENERJİSA, Türk Telekom, TEİAŞ ve ilgili kurumlarca gerekli tedbirlerin alınmasına, personel ve araç gereç planlamasının yapılarak mağduriyetlerin en aza indirilmesine; 112 Acil Çağrı Merkezi ve AFAD ile protokolleri bulunan TRAC ve BAKTRAD amatör telsiz ve haberleşme STK’larındar kesintisiz haberleşmenin sağlanması için destek alınmasına, Müftülüğe ait merkezi ezan sisteminin bakım ve kontrollerinin yapılarak çalışır durumda bulundurulmasına,
        24-Daha önce meydana gelen olaylar göz önüne alınarak, özel önlem alınması gereken ulaştırma ve altyapı tesisleri, yerleşim yerleri ve etkilenebilecek diğer alanların belirlenerek alınan tedbir ve hazırlıkların gözden geçirilmesine,
        25-Karla mücadelede görev alacak tüm kamu kurum ve kuruluşlarının birbirleriyle koordine içinde hazırlıklarını yapmalarına, eksikliklerini gidermelerine, karla mücadelede yetersiz kalınması durumunda ilgili kurum ve kuruluşlar arasında araç gereç ve personel takviyesinde bulunulması için önceden planlamaların yapılmasına,
        26-İlgili kurum ve kuruluşlarca envanterinde bulunan, kış şartlarında kullanılabilecek çekici, kurtarıcı, arazi taşıtı vb. araçların listeleri ile bunlardan sorumlu idareci ve kullanıcıların isim ve irtibat bilgilerinin en kısa sürede İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ile İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğüne bildirilmesine,
        27-İl ve ilçe merkezi ve köylerde bulunan kimsesiz, sahipsiz ve evsiz kimselerin Belediye Başkanlıkları, İl ve İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından tespit edilerek barınmalarının sağlanmasına,
        28-Sokak hayvanlarına ve yaban hayvanlarına yönelik gerekli tedbirlerin alınmasına,
        29-İl merkezi ve ilçelerde hava koşulları sebebiyle eğitim ve öğretime ara verilmesi kararının Mülki İdare Amirince verilmesine,
 

Afet sırasında alınacak tedbirler

        Afet ve Acil Durum Sırasında ve Sonrasında Yapılması Gereken Hususlar;
        1-Yerleşim birimlerinde genel hayatı etkileyeceği değerlendirilen aşırı yağış, yoğun kar yağışı ve don, fırtına kapsamlı meteorolojik uyarılarda; muhtemel can ve mal zararlarının önlenmesi/azaltılması, müdahale çalışmalarının daha etkin ve verimli yapılması amacıyla, İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulunun Vali veya Vali Yardımcısı başkanlığında ilgili kurumların katılımıyla toplanmasına, İl AFAD Merkezinin gerekirse 24 saat esasına göre ilgili kurumlardan kurumu adına karar vermeye yetkili ve kurum kaynaklarının yönetimini yapabilecek personelin yedeği ile birlikte görevlendirilerek faaliyete geçirilmesine, görevli personelin iletişim bilgilerinin güncel tutulması ve olayın son bulmasını müteakip olağan çalışma mesaisine devam edilmesine,
        2-Afet çalışma gruplarının aktif hale gelmesiyle birlikte her çalışma grubunun; müdahale ettiği ihbar, arıza, bakım/onarım ve tespit işlemleri hakkında bilgiye sahip ve raporlama yapabilecek tek bir sorumlu belirlenmesine ve sorumlu personeli tarafından AFAD sorumluluğunda bulunan Afet Bilgi Yönetimi, İzleme ve Değerlendirme Çalışma Grubuna bilgi akışının sağlanmasına,
        3-Afet çalışma grupları tarafından tespiti yapılan zarar veya hasarın konut, işyeri, depo, ortak kullanım alanı, tarımsal gibi sınıflandırılması konusunda ortak bir dil kullanılabilmesi için saha ekiplerinin özellikle bilgilendirilmesine,
        4-Karla kapanan yolların açılmasından sorumlu olan kurum ve kuruluşlarca 24 saat esasına göre görevlendirme yapılmasına, 112 Acil Çağrı Merkezi, İl AFAD Merkezi, İl Emniyet Müdürlüğü Haber Merkezi ve İl Jandarma Komutanlığı Haber Merkezinin talepleri doğrultusunda sorunlu bölgelere gerekli müdahalenin ilgili birimlerce zaman kaybetmeden yapılmasına, 112 Acil Çağrı Merkezi ve Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezinden gelen ihbarlara yetki alanı gözetilmeksizin müdahale edilerek yolların açılmasına,
        5-Müdahale edilecek yerin yol ağı dışında veya sorumluluk alanı sınırında olması durumunda, yol ağına en yakın ilgili kurumlar tarafından koordineli bir şekilde müdahale edilmesine,
        6-Kar yağışı nedeniyle kapanan ana yolların açılmasının ardından tali yolların da ilgili birimler tarafından açılmasına, tali yolun aciliyetine binaen (hasta nakli vb.) öncelikli olarak açılmasının gerektiği durumlarda ise ana yolun açılması beklenmeden müdahale edilmesine,
        7-Acil durum süreci devam ederken sağlık kuruluşları tarafından taburcu edilmesine karar verilen hastaların ikametgâhları (özellikle köylerde ikamet edenlerin) göz önünde bulundurularak, gerek görüldüğünde İl AFAD Merkezi ile koordine edilmesi, ulaşım bilgisi alınarak taburcu sürelerinin tekrar gözden geçirilmesine, konunun resmi ve özel sağlık kuruluşlarına İl Sağlık Müdürlüğünce bildirilmesine, konu ile ilgili UMKE ekiplerinden destek alınmasına, takibi devamlılık arz eden hastaların tedbir amaçlı İl ve İlçe merkezlerine yönlendirilmesine, bu kapsamdaki hastalara konaklama hizmeti verilebilmesi için kamu kurumlarının misafirhanelerinden yararlanılmasına, hastanelerden taburcu edilecek vatandaşların ikametlerine erişimlerinde kamu kuramlarınca gerekli tedbirlerin alınmasına,
        8-Aynı güzergâh üzerinde olup birden fazla ilin sorumluluğunda olan önemli karayolu ve geçitlerde yoğun kar yağışı, buzlanma ve heyelan gibi durumlarda iller arasında koordinasyon sağlanmasına, karayolu elverişli hale gelinceye kadar araçların uygun yerlerde bekletilmesine ve terminalden çıkış yapacak otobüslerin çıkışına izin verilmemesine,
        9-Karayollarında şiddetli hava akımına bağlı sis, kar sürgünü, gizli buzlanma gibi olumsuzlukların yaşandığı karayolu kesimlerine gelinmeden önce, özellikle yüksek ve ağır taşıt sürücülerinin durdurularak “görüş mesafesinin azaldığı”, “takip mesafesini arttırmaları”, “şerit izleme kurallarına uymaları”, “sis farlarını kullanmaları”, “yavaş ve dikkatli seyretmeleri”, “gündüzleri de yakını gösteren ışıklarını yakmaları” hususlarında uyarılmasına,
        10-Karayolunda karla mücadele ve buzlanmayı önleme çalışmalarını yürüten Karayolları 15. Bölge Müdürlüğü ve İl Özel İdaresi ekiplerinin, şehir içinde ise Belediye ekiplerinin koordine içerisinde olmasına, birimlerce talep edilen yardımın derhal yerine getirilmesine,
        11-Karayolları ekiplerince ana arterlerde yapılan yol çalışmaları sırasında karayoluna bağlantısı bulunan ara yollar ve köy yollarının kapatılmaması, gerekirse bu alanlarda da yol açma ve kar temizliği çalışmaları yapılarak, kurumlar arası ikinci bir çalışma yapılmasına mahal verilmemesine,
        12-Kar yağışı ve hava muhalefeti nedeniyle trafiğe kapanan yollara girmelerine izin verilmeyen araçların sürücüleri ve yolcularının konaklama tesislerinde barındırılmasına, yerel yönetimlerce imkânlar dâhilinde her türlü yardımın ulaştırılmasına, gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşlarına ait tesislerden istifade etmelerinin sağlanmasına, yolda mahsur kalan vatandaşlarımıza Kızılay tarafından ikram yapılmasına,
        13-Ulaşıma kapalı olan yolların araç ve yaya trafiğine kapatılmaması durumunda mahsur kalma olayları gerçekleşmektedir. Bu nedenle idarenin talimatı ve kolluk kuvvetleri marifetiyle Karayolları ve Belediyeler ile görüşülerek kapalı olan yol güzergahlarına araç ve yaya trafiğinin yönlendirilmemesi için gerekli tedbirlerin ivedilikle alınmasına,
        14-Arıza, trafik kazası ve kötü hava şartları nedeniyle yolda kalan araçların çekilip kurtarılması amacıyla, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların vinç ve kurtarma araçlarının talep edilmesi halinde gerekli yardımın yapılmasına,
        15-Afet ve acil durumlarda görev alan personelin iş güvenliği tedbirlerine uygun olarak çalışmalarının kurumları tarafından sağlanmasına,
        16-Karla mücadele kapsamında asılsız ihbarda bulunan ve mağduriyete neden olan vatandaşlara Kabahatler Kanunu gereğince işlem yapılması hususlarında;
        Tüm yetkili kurum/kuruluşlar her türlü teknik imkanları kullanarak, kış mevsiminde genel hayatı olumsuz etkileyebilecek riskleri azaltmak için tam bir koordinasyon içerisinde hareket edecektir. Kurum/birimlerimizce denetim faaliyetlerine ağırlık verilecek, yapılan denetimler sırasında aksine hareket edenlerin tespit edilmesi halinde yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde adli ve idari işlem yapılarak 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32’inci maddesinde öngörülen idari para cezası uygulanacaktır.
        Bu emir, yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girecek ve aksi kararlaştırıldığı ilan edilmedikçe 01/04/2024 tarihine kadar yürürlükte kalacaktır.

Haber: Soner Boyacı