Bartın Valiliği tarafından yayımlanan Anız Genelgesinin amacının ise tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak, doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak, anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak, teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini sağlamak olduğu ifade edildi.

Genelgede şu ifadelere yer verildi:

Amaç

Madde 1)

              Bu genelgenin amacı, tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak, doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak, anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak, teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini sağlamaktır.

Kapsam;

Madde 2)

Bu genelge yukarıda açıklanan amacın gerçekleştirmesini sağlamak için, İlimiz mülki hudutları dahilinde; anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul ve esasları kapsar.

Yasal Dayanak

Madde 3)

             a) Eğitim-yayım çalışmalarında yasal dayanaklar Buna ilaveten; 08.07.2011 tarih ve B.12.0.HKM.0.02.144/MEV-2008-236/88 sayılı Bakanlık Taşra Teşkilatı Görev Yönergesi' nin 7. maddesinin 2.bendinin, "d" şıkkında "ürün kaybını ve ekolojik sisteme zarar verici faaliyetleri önleyici işlemleri mevzuatı çerçevesinde yürütmek" görevi Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğünün görevleri arasında açıklanmıştır.

             b) Cezai İşlemelerde yasal dayanaklar: 2872 Sayılı Çevre Kanunu'nun, Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4/2006 – 5491/23 md.) "c" bendinde "Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde valiliklerce hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir." açıklamasına göre "ikinci ürün ekilişi yapılan illerde, Valilik Makamının izni ile kontrollü anız yakmaya izin verilebilir" açıklamaları yapılmaktadır.

Buna ilaveten; Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 24 Aralık 2020 tarih ve 31344 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2021/1 nolu Tebliğ'inin," l" bendinde "anız yakanlara her dekar için 80,39 TL idari para cezası verilir. Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskûn mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır." açılamasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Genel Hükümler ve Biçerdöver Sahiplerinin Anız Yakılmasının Önlenmesi Konusundaki Sorumlulukları

Madde 4)

            1-Hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce yangın tehlikesine karşı, yerinde ve zamanında her türlü emniyet tedbiri alınacaktır.

            2-Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak, anızın yakılmasına meydan vermeyecek en uygun yükseklikten biçim yapacaklardır.

            3-Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar, hasadı müteakip yanıcı maddelerden (anızlardan) arındırılmış 5-10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlayacaklar, orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot, çalı yakılmasına engel olarak, muhtarlar aksine hareket edenleri Jandarma/Emniyet veya Orman Bölge Müdürlüğü birimlerine bildireceklerdir.

            4-Anız yakılmasının önlenmesinin daha etkin hale getirilmesi için diğer kamu kurum ve kuruluşları ile Ziraat Odası Başkanlıklarından yapılacak eğitici eleman talepleri İl Tarım/İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Bölge Müdürlüğü birimlerince derhal yerine getirilecektir.

            5-Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında İl Tarım/İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Bölge Müdürlüğü birimlerince eğitim çalışmaları yapılacak ve 5442 Sayılı İl İdaresi Kanununun 66'ncı maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak alınacak karar ve tebliğlerin kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanacaktır. Anız yakılmasının yasaklanması işleminin mahalle muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanacak ve yasaklamalara uymayanlar hakkında İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünce 2872 Sayılı Çevre Kanununun ilgili maddeleri ve Orman Bölge Müdürlüklerince ise 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili cezai müeyyideleri uygulanacaktır.

            6- Kırsal alanda çalışan biçer-döverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl/İlçe Tarım/İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Müdürlükleri ile muhtarlıklarca ilgililere duyurulacaktır.

            7- İl Milli Eğitim Müdürlüğünce anız yangınları ile ilgili olarak tüm okullarda öğrencilere yönelik eğitim verilecektir.

            8- Müftülüklerce camilerde anız yangınları ile ilgili hutbeler okunacaktır.

            9-6831 Sayılı Orman Kanunu gereğince, devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması yasaklanmış olup, bu hususun takibi mahalle muhtarlığı, Jandarma Bölge Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğü, Orman Bölge Müdürlüğü ve ilgili birimlerince yapılacaktır.

           10-Kontrol görevlileri, halkın ve mahalle muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman alanlarında dikkatli davranılması için uyarı ve ikazlar yapacaktır.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Anız Yakılmasının Önlenmesi Konusundaki Sorumlulukları

Madde 5)

             İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Ziraat Odası Başkanlıkları:

Çiftçi eğitimi programlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilecek, zararları etraflıca anlatılacaktır. Yapılacak eğitim-yayım çalışmalarında yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır.

Madde 6)

             Karayolları Şube Müdürlüğü:

Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltmakta bu durum trafik kazaları ile can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Karayolları Şube Müdürlüğünce, yol şevlerindeki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılacak. Yol kenarlarında, anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılacaktır.

Madde 7)

             Jandarma Bölge Komutanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü:

             Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi artırılacaktır. Yangın vukuunda ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel yardımında bulunacaktır.

            Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, yasal işlem yapılmak üzere, tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne gönderilecektir.

Madde 8)

              İl Milli Eğitim Müdürlüğü:

             Anız yangınlarının zararlı etkilerinin, çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından daha iyi kavranabilmesi için, eğitim müfredatında anız yangınları ve zararları konularında eğitime yer ayıracaklardır. Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Ekim ayları itibariyle İl Tarım ve Orman Bölge Müdürlüğü ile İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne gönderilecektir.

Madde 9)

             Orman Bölge Müdürlüğü:

             Orman Kanunu'nun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimindeki çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirilecektir. Mahalle toplantıları şeklinde yapılacak bu bilgilendirmeye İl/İlçe Tarım/İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Müdürlükleri teknik elemanları da katılacaktır. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.

             İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanacak ve çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır. Yangına hassas bölgelerdeki tarım alanları ile orman alanları arasında, yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılacaktır.

            Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman alanına 4 km. mesafede olması halinde 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacaktır. Bu durumda yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne gönderilecektir.

Madde 10)

                Belediye Başkanlıkları ve Muhtarlıkların Sorumlulukları:

a) Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, Valiliğimizce yayınlanan bu tebliğ kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edeceklerdir. Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız yangınlarının söndürülmesi için itfaiye birimlerinin müdahalesini sağlayacaklardır.

b) Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek ivedilikle ilgili makamlara bildirilmesini sağlayacaklardır.

Madde 11)

               İl Müftülüklerinin Sorumlulukları:

Müftülüklerce camilerde okutulması için belli bir program dahilinde anız ve orman yangınları ile ilgili hutbeler hazırlanacak ve bu hutbeler imamlar tarafından camilerde okutularak anızın yakılmaması hususunda bilinçli bir toplum oluşturulmasına azami gayret gösterilecektir.

Madde 12)

               Mahalle Muhtarlıkları:

               Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu Genelge/ Mahalli Çevre Kurulu kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edeceklerdir. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek, ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesi sağlanacaktır.

Madde 13)

               İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü:

Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin, ilgili kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılacaktır.

              Yasaklara uymayanlar hakkında ilgili kurumlarca 2872 Sayılı Çevre Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacaktır.

              2872 Sayılı Çevre Kanunu'nun 20. Maddesine dayanılarak 2021 yılında kanuna aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları, 24 Aralık 2020 tarih ve 31344 Sayılı resmi gazetede yayınlanan 2021/1 no'lu tebliğde belirlenmiştir. Söz konusu tebliğde "2872 sayılı Çevre Kanunun 20. inci maddesinin (l) bendine aykırı olarak anız yakanlara her dekar için 80,39 TL idari para cezası verilir" hükmü ile "Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır hükmü uygulanacaktır."

             Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Aralık ayları itibariyle İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'ne gönderilecektir.

Madde 14)

               İlimiz sınırları içerisinde ikinci ürün ekilişi yapıldığından, 2872 Sayılı Çevre Kanunu'nun, Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4/2006 – 5491/23 md.) c bendinde " her ne kadar ikinci ürün ekilen yörelerde valiliklerce hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir." denilse de Valiliğimizce kontrollü anız yakılmasına izin verilmeyecektir.

Madde 15)

               Takip ve İlan:

 Bu karar kaymakamlıklar, belediye başkanlıkları ve muhtarlıklar tarafından mahallinde umumi vasıtalarla ilan edilerek veya ettirilerek vatandaşlarımıza duyurulması sağlanacaktır. Yukarıdaki belirtilen hususlar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca yakından takip edilerek uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecektir.

Yürürlük

Madde 16)

               Bu genelge yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 17)

               Bu genelge hükümlerini, Bartın Valiliği yürütür